పంచతంత్రం (Panchatantra) భారతీయ సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధమైన నీతికథల సంకలనం. దీనిని సంస్కృతంలో రచించినవారు విష్ణు శర్మ అని ప్రసిద్ధం. ఈ కథల సంపుటి రాజకుమారులకు నీతి, జ్ఞానం, మరియు జీవితపాఠాలను బోధించడానికి రాయబడింది. పంచతంత్రం కథలు భిన్నమైన జీవన సూత్రాలను సరళమైన ఉదాహరణల రూపంలో తెలిపి, వ్యక్తిగత, సామాజిక మరియు వ్యాపార నైపుణ్యాలను నేర్పిస్తాయి. ఈ కథల్ని వేర్వేరు విభాగాల్లో గానీ, పుస్తకాల్లో గానీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక భాషల్లో అనువదించారు.
పంచతంత్ర కథల విభాగాలు:
పంచతంత్రం మొత్తం ఐదు విభాగాలుగా ఉంటుంది. ప్రతి భాగం వేర్వేరు జీవితపాఠాలను అందిస్తుంది:
- మిత్రలాభం (The Gaining of Friends)
- మిత్రభేదం (The Loss of Friends)
- కాకోలుక్యం (విగ్రహం ) (War and Peace)
- లబ్ధప్రణాశం (Loss of Gains)
- అపరిక్షితకారితం (Ill-considered Action)
ప్రధాన పాత్రలు:
పంచతంత్రంలోని పాత్రలు అన్నింటికీ ఒక ప్రతీకాత్మక అర్థం ఉంటుంది. పశువులు, పక్షులు, జంతువులు కథల ద్వారా మానవ స్వభావాలను ప్రతిబింబిస్తాయి. కొన్ని ప్రధాన పాత్రలు:
- సింహం – శక్తి మరియు అధికారం
- ఉదాహరణ: మిత్రలాభం కథలో సింహం ప్రధాన పాత్ర, దీనికి సహాయక పాత్రలుగా ఇతర జంతువులు ఉంటాయి.
- లోమశము (పిల్లి) – మాయాజాలం మరియు మోసం
- ఉదాహరణ: పలు కథల్లో పిల్లి తన తెలివితో ఇతరులను మోసం చేస్తుంది.
- క్రౌంచము (ఒడ్రు పక్షి) – భద్రతా భావం
- “కాకోలుక్యము”లో కాకులు మరియు గద్దల మధ్య పోరు రసవత్తరంగా ఉంటుంది.
- మందమతి పశువులు (పశువుల దౌర్భాగ్యం) – ఆలోచన రాహిత్యం
- ఈ కథలు మూర్ఖుల పట్ల జాగ్రత్తగా ఉండమని హెచ్చరిస్తాయి.
- నక్క (శృగాళం) – చతురత మరియు ద్రోహం
- నక్క చాలా కథల్లో తన తెలివితో ఇతర జంతువులను మోసం చేస్తుంది.
- కూర్మము (కప్ప) – తొందరపాటు నిర్ణయాలు చేయడం వల్ల వచ్చే నష్టాలు
- ఒక కథలో కప్ప తన మాటలనిచ్చి కాలువలో ప్రాణం కోల్పోతుంది.
ప్రాముఖ్యత:
- నైతిక విలువలు: ప్రతి కథ ఒక నీతిని బోధిస్తుంది. ఉదాహరణకు, మంచి మిత్రులను పొందడం, చెడు మిత్రులను దూరంగా ఉంచడం.
- పాఠాలు: కథలు చిన్న చిన్న పాత్రల ద్వారా పెద్ద జీవిత పాఠాలను ఇస్తాయి.
- తెలివితేటలు: సునిశితమైన చతురతతో సమస్యలను ఎలా ఎదుర్కోవాలో నేర్పిస్తాయి.
పంచతంత్రం శాశ్వత విలువలతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అన్ని వయస్సుల వారిని ఆకట్టుకుంది. ఈ కథలు పిల్లలు మొదలుకొని పెద్దవారి వరకు అందరికీ ఉపయుక్తమైనవి, ఎందుకంటే అందులోని నీతులు ప్రతిభావంతమైన జీవితపాఠాలను అందిస్తాయి.
